Dazzle(169)

'Meneer White,' zei ze liefjes, 'zou u ons willen vertellen wat u van dat alles weet?'

'Ha! Je alles vertellen. Dan kan ik alleen bij het begin beginnen, en dat was in 1769 toen de Spaanse onderkoning in San Diego een Koninklijke Presidio vestigde. Hij stuurde een expeditie langs de kust om naar Monterey Bay te zoeken, en daarbij bevonden zich drieënzestig mannen en twee priesters, onder leiding van Don Gaspar de Portola. Ze trokken langs de kust en doopten alle kinderen die ze te pakken konden krijgen. Uiteindelijk stichtte de franciscaner monnik Fra Junipero Serra eenentwintig missies vanaf San Diego noordwaarts. Het meeste omliggende land werd door die missies opgeëist, maar sommige landtoewijzingen werden aan personen gedaan, in hoofdzaak vroegere soldaten die zich goed hadden gedragen.'

Jazz wierp snel even een blik op Casey. Misschien had hij dit niet op school geleerd, maar zij wel. Zelfs een toevallige toerist kreeg de kans niet de Junipero Serra-sage te missen, tenzij hij geen voet buiten Disneyland zette.

'Nu komen we bij het moeilijker deel. Ha! In 1821 raakte Spanje Californië kwijt aan Mexico. De plaatselijke bewoners, de Californio's, een mengeling van Spanjaarden en Mexicanen, eisten dat de missielanden aan de controle van de kerk zouden worden onttrokken en langzaam ontnamen zij de franciscanen hun macht. Tussen 1833 en 1840 werd er op grote schaal land ingepikt. Het was echt ieder voor zich. Als je al land in eigendom had, zoals de Valencia's, dan moest je een verzoek tot bevestiging indienen bij de rechtbank van de Mexicaanse gouverneur en bewijzen dat je minstens tweeduizend stuks vee en een huis had. Je moest op allerlei manieren rechtvaardigen dat de oorspronkelijke toewijzing werd voortgezet. Je kunt het geloven of niet, maar in elk geval nam deze procedure gemiddeld dértig jaar in beslag, en wat was het resultaat? Schandelijke dingen! De meeste vroegere eigenaren raakten hun land en hun geld kwijt voordat de zaak voorbij was, terwijl honderden nieuwe eigenaren - meestal met politieke banden - het land overnamen via pas uitgegeven Mexicaanse landtoewijzingen.'

'Maar de Valencia's hielden hun land in bezit,' riep Jazz uit, 'anders hadden ze het niet aan de Kilkullens kunnen verkopen.'

'Juist, meisje, zij behoorden tot de weinige gelukkigen. Hun dossier, de expediente, zal de petitie aan de gouverneur hebben bevat, een ruwe topografische kaart die een diseho werd genoemd, en een kopie, die ze de borrador noemden. De totale expediente moet in de Provinciale Archieven zijn bewaard. Alles officieel en zo nauwkeurig als in die tijd maar mogelijk was.'

'Waar zou die expediente nu zijn?' vroeg Casey.

'Geen idee, jongeman,' zei de oude heer ronduit. 'Maar het bezit van die expediente hielp niet veel, want net toen de Valencia's dachten dat ze nu eindelijk hun land officieel in eigendom hadden, kwamen de Verenigde Staten en verklaarden in 1846 de oorlog aan Mexico. Niet zo'n grote oorlog - in januari 1847 gaven de Californio's de hele staat over, net voor het begin van de trek naar de goudvelden - het tijdstip was slecht gekozen, vind ik altijd. Of juist heel goed, afhankelijk van van welk landje staatsburger was. Ha!'

'Als de Californio's de hele staat overgaven, hoe konden de Valencia's dan hun land vasthouden?' vroeg Casey effen. Meneer White vertelde met verve de verschrikkingen van de landeigenaren en het leek bijna alsof hij ervan genoot hun naïeve pogingen de kop in te drukken.

'Ze moesten weer naar de rechtbank om te voldoen aan de wet van het Congreslid Gwin uit 1851 waarbij drie gevolmachtigden werden aangewezen om de landaanspraken te regelen. Binnen twee jaar moest elke toewijzing, zo'n achthonderd, aan die gevolmachtigden worden voorgelegd. Jullie kunnen het geloven of niet, maar die aanspraken hadden betrekking op ongeveer vijf miljoen hectare. Grote verwarring! Ik kan het me best voorstellen.'

Henry White zweeg en schudde zijn hoofd alsof hij heel blij was die periode in de geschiedenis van Californië te hebben gemist.

'Maar, meneer White, de Valencia's verkochten hun land in 1865 aan de Kilkullens,' hield Casey aan. 'Ze moeten een geldig eigendomsbewijs hebben gehad.'

'O, daar twijfel ik niet aan. Nee, de eerste Kilkullen zou nooit een cent hebben betaald als er geen eigendomsbewijs was geweest... daar was hij vast veel te slim voor. Om te voldoen aan de bevestigende hoorzitting van de regering van de Verenigde Staten zouden de Valencia's de Mexicaanse toewijzing moeten bevestigen met weer een petitie plus een nog completere diseno die moest worden goedgekeurd door de hoofdlandmeter, én met elk stukje papier dat ze hadden dat hun aanspraken kon staven. Wanneer dit werd goedgekeurd, zou al die documentatie weer een expediente hebben gevormd. Deze werd dan gekopieerd en een afgevaardigde van de hoofdlandmeter zou vervolgens het origineel hebben moeten waarmerken.'

'Ik heb zo'n idee dat ik uw antwoord op de vraag die ik u nu ga stellen niet leuk zal vinden, maar waar is die tweede expediente te vinden?' vroeg Jazz en probeerde het antwoord van zijn gezicht af te lezen.