In het wild(18)

“Als iedereen je vertelt dat je God bent, en niemand je er ooit op wijst dat het niet zo is, ga je er zelf in geloven. Het is heel moeilijk om normaal te blijven als je nooit wordt gecorrigeerd. Ray ging zich respectloos gedragen. We noemden hem King Ray. Andere mensen zouden dat vervelend vinden, maar hij vond het juist leuk. ‘Ja, inderdaad, King Ray, dat ben ik,’ zei hij.

Ray mishandelde mij, geestelijk en lichamelijk. Dat was een proces dat zich langzaam ontwikkelde. Vijf jaar lang moest ik aanhoren dat ik alles aan hem te danken had, omdat hij mij er in het begin bij had gehaald. En dat hij als rapper beter was dan ik als zangeres. Het lichamelijke geweld escaleerde ook steeds verder. Tot het zover kwam dat ik me niet meer veilig voelde in zijn buurt, ik kreeg nachtmerries over hem.”



Ray zei dat Anita en hij tijdens hun samenwerking een relatie hadden. De eerste keer dat hij haar zag, in de Amsterdamse discotheek Caribbean, nam hij zich voor: jij bent zo lekker, ik ga jou krijgen. Nu had hij geen contact meer met haar. Hij hoopte wel dat zijn comeback niet een ‘flop-back’ zou worden, zoals bij Anita.

Met de vrouwtjes deed hij het nu rustig aan. Ray was voor het eerst trouw in zijn relatie. Hij kwam nog in het nieuws nadat Katja Schuurman in het tv-programma Ranking the Stars vertelde dat ze verkering met hem had gehad. Ray lachte superieur en zei dat zijn moeder het voor hem had opgenomen.

♦

In de zomer van 2006 beleefde onze vriendschap een dipje. Voor Nieuwe Revu schreef ik een dagboek tijdens het WK Voetbal in Duitsland. De eerste bijdrage moest op een zondag worden ingeleverd, terwijl de openingswedstrijd een dag eerder was gespeeld. Dat leverde weinig materiaal op voor een heel dagboek.

Ik dacht: dan vraag ik Ray wat hij vindt van wonen in Duitsland. Zo vul ik het dagboek op en bijna niemand weet dat hij daar nu woont, dat is verrassend. In het dagboek kwam, geheel bij toeval, ook het verschil tussen blanke en donkere vrouwen ter sprake.

Zijn vriendin is half Duits en half Italiaans. Ray houdt wel van gemixte vrouwen, maar niet van donkere negerinnen. “Bij echte sisters heb ik het idee dat ik het met mijn family doe,” legt hij uit. “Ze denken te veel aan geld. Als ik mijn vrouw 1000 euro geef, komt ze terug met 500. Een donkere vrouw belt een uur later of je nog 1000 hebt.”



Na publicatie belde Ray in paniek op. Zijn familie had hem zowat verstoten na zijn discriminerende praatjes en wanneer hij door Amsterdam liep had hij het gevoel dat iedereen hem nawees. Hij dacht dat ze allemaal hadden gelezen wat hij had gezegd en dat iedereen over hem praatte Het kwam doordat hij de tekst niet van tevoren had gelezen. Dat moesten we bij het boek anders doen.

Ik zei dat ik dat prima vond, en trouwens: wanneer zouden we op reis gaan voor het boek?

Daar zou binnen enkele dagen duidelijkheid over zijn. De BET Awards in Atlanta kwamen eraan, alle zwarte Amerikaanse artiesten waren erbij. En wij zouden op de eerste rij zitten.

Ik probeerde Ray te waarschuwen voor de mogelijkheid dat niet veel mensen het boek zouden kopen. Als voorbeeld gebruikte ik een van de boeken die Ray als voorbeeld gebruikte voor zijn boek: de autobiografie van Regilio Tuur. Daar waren er niet veel van verkocht.

Ray vroeg hoe ik hem kon vergelijken met Regilio Tuur. “Tuur is bekend in Nederland. Ik ben bekend over de hele wereld. Hij maakt een boek over dat hij Marco Borsato ontmoette. Ik ontmoette Michael Jackson.”

Op het boek van Tuur had hij een aanmerking. “Tuur schreef over het mooiste huwelijkscadeau dat hij kreeg bij zijn bruiloft. Een schaakspel met ivoren schaakstukken. In het boek stond dat hij dat van Marco Borsato kreeg, maar het was van mij. Hij stuurde me nog een kaartje om me te bedanken. Ik weet niet waarom hij dan zegt dat het van Borsato was. Is die interessanter of zo? Niet dat het me iets uitmaakt.”

Het boek zou niet alleen uitkomen in Nederland, maar ook in de rest van Europa, in Noord-Amerika, Zuid-Amerika, en in Azië. Zijn laatste plan was dat het boek tegelijk zou verschijnen met zijn comeback-cd. Ray had altijd gezegd dat hij alleen nog achter de schermen zou werken, het optreden liet hij over aan de jongeren. Na een aanbod voor een tour door Zuid-Amerika besloot hij dat het tijd was voor een comeback.

“Werken met artiesten is leuk en dit en dat,” zei hij. “Maar ik heb een history. Ik ben makkelijker te promoten dan die onbekende kids. Ik heb bewezen dat ik kan sellen. Ik kan iedere platenbaas ter wereld bellen en morgen heb ik een meeting. Ze willen allemaal het nieuwe album horen. Als ik straks weer succes heb, wil iedereen me hebben.”

♦

En toen, na twee jaar, was het eindelijk zover. We zaten in café Kale op het pleintje. Rays moeder liep langs, hij stelde me voor aan zijn vrouw en kinderen en we proostten. We gingen samen op reis. De Zuid-Amerikaanse tour ging door Brazilië, Argentinië en Chili. Ray zou optreden met zijn vriend Snoop Dogg. De data stonden vast, deze keer kon er niets meer tussen komen.