Lokroep(47)
‘Muzen?’ herhaalde Gemma.
‘Ja, muzen,’ legde Penn geduldig uit. ‘Zij zijn de dochters van Zeus en hebben als taak de mensen te inspireren en te betoveren.’
‘Wat houdt dat in?’ vroeg Gemma. Ze kwam nu iets dichter naar het vuur toe en ging op een grote rots zitten. ‘Wat doet een muze precies?’
‘Heb je wel eens van Horatius’ Oden gehoord?’ vroeg Penn.
Gemma schudde haar hoofd. ‘Nee, ik heb geen klassieke talen op school, maar ik heb wel van de Odyssee van Homerus gehoord.’
‘De Odyssee,’ schamperde Thea. ‘Die Homerus was niet goed wijs.’
Penn maakte een wegwuivend gebaar. ‘Let niet op haar,’ zei ze. ‘Ze is alleen maar beledigd omdat ze nergens in de Odyssee wordt genoemd. Om op je vraag terug te komen, Horatius werd door een muze geholpen bij het schrijven van zijn proza. Niet dat ze het voor hem schreef, maar ze inspireerde en motiveerde hem wel.’
‘Ik geloof dat ik het snap.’ Toch bleef er een vragende blik in haar ogen.
‘Nou ja, zo belangrijk is de taak van een muze eigenlijk ook niet,’ vervolgde Penn. ‘Hoe dan ook, Achelous had een affaire met de muze van het lied. Ze kregen twee dochters, Thelxiepeia en Aglaope. Daarna kreeg hij een verhouding met de muze van de dans, met wie hij een dochter, Peisinoe, kreeg.’
‘Wat een rare namen,’ merkte Gemma op. ‘Heette er toen niemand gewoon Mary of Judy?’
‘Tegenwoordig zijn de namen inderdaad veel makkelijker te spellen,’ zei Lexi lachend.
‘Ondanks het feit dat hun vader een god was, waren Thelxiepeia, Aglaope en Peisinoe bastaardkinderen uit zijn affaires met bedienden, dus groeiden ze op zonder enige rijkdom,’ vervolgde Penn.
‘Wacht eens,’ zei Gemma. ‘Hoe kan het dat de muzen als dienstmeid moesten werken? Zeus was toch hun vader? Een oppergod! Zouden de muzen dan niet een soort prinsessen moeten zijn geweest?’
‘Dat zou je inderdaad verwachten, maar zo was het niet,’ reageerde Penn. ‘Muzen waren er om mensen te dienen. Ze waren beeldschoon en getalenteerd. Ze werden op handen gedragen door iedereen voor wie ze een inspiratiebron waren, maar uiteindelijk sleten ze hun dagen als dienstmeid voor straatarme kunstenaars. Ze leidden het leven van een bohemienne, maar ze moesten wel voortdurend voor anderen klaarstaan. Zodra de dichters hun sonnetten hadden geschreven en de schilders hun schilderijen af hadden, werden ze als oud vuil afgedankt.’
‘Ze waren een soort veredelde hoeren,’ concludeerde Thea.
‘Juist,’ viel Penn haar bij. ‘Maar er zat niks anders op, want Achelous had hen zo ongeveer verstoten en hun moeders waren druk met hun werk als dienstbode, dus Thelxiepeia, Aglaope en Peisinoe moesten zichzelf zien te redden.’
‘Thelxiepeia probeerde wel voor haar jongere zusjes te zorgen,’ vulde Thea aan. Ze keek Penn even doordringend aan. De vlammen wierpen dansende schaduwen op haar mooie gezicht, waardoor ze iets duivels kreeg. ‘Maar Peisinoe was nooit tevreden.’
‘Als je op straat moet leven, is het lastig om tevreden te zijn.’ Penn liet zich door Thea’s blik niet van de wijs brengen. ‘Thelxiepeia deed haar best, maar als je uitgehongerd bent, moet je natuurlijk iets doen.’
‘Ze waren helemaal niet uitgehongerd,’ snauwde Thea. ‘Ze hadden toch werk! Ze konden zichzelf best bedruipen.’
‘Noem je dat werk?’ Penn rolde met haar ogen. ‘Ze waren dienstmeiden!’
Zowel Lexi als Gemma hoorde de discussie geboeid aan. Over het vuur heen keken Penn en Thea elkaar zwijgend aan en de spanning liep zo hoog op dat Gemma niets meer durfde te zeggen.
‘Dat was allemaal heel lang geleden,’ zei Lexi zacht. Ze bleef dicht naast Penn zitten en keek bijna in aanbidding naar haar op.
‘Jazeker,’ beaamde Penn, die haar dodelijke blik eindelijk van Thea afwendde. ‘Ze waren straatarm en uitgehongerd. Thelxiepeia begreep dat er maar één ding op zat. Ze ging naar haar vader toe en smeekte hem werk voor hen te vinden. Inmiddels waren ze oud genoeg om de aandacht van mannen te krijgen. De drie zussen leken in veel opzichten op hun moeders en hadden behalve hun schoonheid ook hun dans- en zangtalent geërfd.’
‘Werken was volgens Thelxiepeia de enige manier om uit hun belabberde situatie te komen,’ zei Thea. De bittere klank was uit haar stem verdwenen en ze vervolgde het verhaal waarmee Penn was begonnen. ‘Maar Peisinoe vond een huwelijk de beste manier om aan de armoede te ontsnappen.’
‘Het waren andere tijden,’ legde Penn uit. ‘Voor vrouwen waren de keuzemogelijkheden veel beperkter dan nu. Vaak was een man die voor hen zorgde de enige manier om te overleven.’