De toneelclub(24)
Sirpa klakte geïrriteerd met haar tong. ‘Het is niet geloofwáárdig! En daar valt of staat alles mee. Je zegt je tekst wel, maar ik hoor gewoon dat je er niets van meent, dat je het niet voelt. Kruip nou eens in die rol! Medusa is een schitterende vrouw, ze is eraan gewend dat iedereen haar geweldig vindt. Maar in Athena treft ze haar meerdere. Zij pikt het niet dat Medusa zichzelf mooier vindt en wil haar doden. Stel je nu eens voor hoe dat is. Jij bent de mooiste, de beste, de top van de top en dan helpt iemand die droom aan diggelen. Hoe voel je je dan? Razend toch zeker? Laat dat zien!’
Elin knikte en deed alsof ze de aanwijzingen goed in zich opnam, maar liever zakte ze door de grond. Ze schaamde zich ten opzichte van de anderen dood voor Sirpa’s uitval. Maar dat was het niet alleen. Vreemd genoeg voelde ze ook een plaatsvervangende schaamte voor Sirpa. Hoe bestond het dat die zo overtuigd was van haar eigen gelijk? Hoe kon ze zo tekeergaan en haar kwetsen, alleen maar om te laten zien wie er de baas was? Aan de gezichten van haar medespelers zag ze dat ook zij niet blij waren met Sirpa’s tirannie, maar in opstand komen deed niemand.
‘Oké, rustig maar, ik probeer het gewoon nog een keer,’ zei ze sussend.
Zonder een woord nam Sirpa demonstratief plaats op haar stoel, haar armen over elkaar en een verbeten trek om haar mond. Precies zoals ze vroeger in de klas had gezeten. Uitdagend, afwachtend. Alsof ze zonder woorden zeggen wilde: Kom maar op, overtuig me, laat maar zien wat je in je mars hebt. En of je nu leraar was, klasgenoot of, zoals hier, medespeler, het maakte geen verschil. Op een bijzonder warme zomerdag had Sirpa de docent Nederlands, meneer Van Berghoven, een goeiige en wat nerveuze man, gevraagd of de ramen van het klaslokaal open mochten. Die vond dat niet goed omdat het voor veel andere leerlingen middagpauze was en hij het kabaal op het schoolplein niet de klas in wilde halen. Dat schoot Sirpa in het verkeerde keelgat. Uit protest begon ze langzaam maar zeker haar kleding uit te trekken. Eerst haar schoenen en het sjaaltje om haar hals, toen haar blouse en zelfs haar topje. Met steeds meer zweetdruppels op zijn voorhoofd had Van Berghoven gedaan alsof hij Sirpa’s striptease niet opmerkte, maar toen ze uiteindelijk in haar bh in de klas zat, sommeerde hij haar met rood hoofd haar kleding onmiddellijk weer aan te trekken. Dat deed ze met tegenzin, maar het was duidelijk dat haar onvrede met de situatie nog niet was bekoeld. En Elin moest dat ontgelden. Van Berghoven nodigde Elin voor in de klas uit om haar boekbespreking te houden. Elin had zich voorbereid, maar voelde op haar klompen aan dat dit geen goed moment was om de aandacht op zich te vestigen: Sirpa was op oorlogspad en dan kon je beter niet te veel opvallen. Maar ze had geen keus. Schoorvoetend begon ze haar bespreking, maar al na een paar woorden raakte ze van haar a pro-pos. Sirpa had een lippenstift uit haar tas gehaald en begon haar lippen te stiften. Met haar blik strak op Elin bewoog ze de rode stift over haar lippen, langzaam, van links naar rechts en terug. Elin probeerde zich te concentreren op het blaadje in haar hand, maar als ze opkeek zag ze Sirpa’s priemende ogen en haar steeds rodere mond. De rest van de klas had het ook in de gaten en keek gefascineerd naar Sirpa, die na haar lippen ook het gebied rondom haar mond rood kleurde. Het zou clownesk zijn als de sfeer niet zo gespannen was. Niemand durfde te lachen, iedereen volgde stilzwijgend de strijd tussen Sirpa en Elin die nog steeds probeerde iets zinnigs over haar boek te vertellen. Van Berghoven stond achter in de klas en merkte niets van Sirpa’s actie, maar raakte wel geïrriteerd door Elins gestotter. ‘Heb je je niet voorbereid, Elin? Je wist toch dat je deze week aan de beurt was?’ Toen ze niets zei, haalde hij zijn schouders op. ‘Nou ja, zo heeft het ook geen zin, ga maar weer zitten, hier kan ik geen voldoende voor geven.’ Met een laatste blik op Sirpa die haar nu negeerde en doodgemoedereerd het rood met een zakdoekje van haar gezicht haalde, was Elin naar haar plek gelopen. De knoop in haar maag voelde als een enorme ballon, maar ze was niet in staat daar uiting aan te geven. Ze wist niet hoe. En al had ze het wel geweten, dan had ze het niet gedurfd.
Alsof er in die ruim tien jaar helemaal niets was gebeurd, zat die knoop er weer. Niet meer in de klas, maar nu op het toneel. Haar klasgenoten hadden plaatsgemaakt voor haar medespelers, maar verder leek er weinig veranderd. Elin haalde diep adem en begon opnieuw aan haar tekst, ditmaal met luidere stem en heftige armgebaren. Na nog geen halve minuut kapte Sirpa haar af. ‘Ja, stop maar, ik heb genoeg gezien. Laten we maar een andere scène nemen, want dit wordt niets. Ik verzin er nog wel iets op. Maurits, Pirette, we gaan door met jullie stuk.’
Teleurgesteld ging Elin zitten. Even voelde ze een hand op haar schouder. Ze draaide om en keek in het meewarige gezicht van Elisabeth, die haar troostend een knipoog gaf.