Nacht in Parijs(87)

‘Verder wil ik graag ergens anders heen,’ zegt ze terwijl ze met twee vingers het zweet van haar neus wist. ‘Het is hier niet te harden. Of maakt dit soms onderdeel uit van uw verhoortactiek?’

‘De airco is uitgevallen, mevrouw’ antwoordt Jarre. ‘En niet alleen hier, maar in het hele gebouw.’

‘Misschien kunnen we dan iets te drinken krijgen?’

‘Natuurlijk.’ Hij richt zich als eerste tot Saimir. ‘Water, koffie, thee?’

‘Water,’ antwoordt Saimir. ‘Veel water graag. Ik sterf van de dorst.’

‘Voor mij ook water,’ zegt de advocate.

‘Renoir, zou jij een karaf water willen halen?’ vraagt Jarre.

‘Maar…’

‘En voor mij een zwarte koffie zonder suiker.’

Renoir staat op. Jarre hoort hem, duidelijk op zijn teentjes getrapt, weer snuiven. Water halen voor een rat. Met een klap valt de deur van de verhoorkamer dicht.

‘18.18 uur: Renoir verlaat de verhoorkamer,’ zegt Jarre na een blik op zijn horloge. Hij glimlacht. ‘Zullen we beginnen?’

‘Dat is goed,’ reageert de advocate koel, ‘maar eerst wil ik benadrukken dat mijn cliënt niets te maken heeft met de tenlastelegging.’

‘Genoteerd.’ Jarre wijst naar de microfoon op tafel, schuift zijn rode aantekenboekje aan de kant en schikt de stapel papieren die Renoir hem heeft gegeven. Het is een heel pakket. Jarre is blij dat het verhoor zo laat plaatsvindt, zodat hij tenminste de tijd heeft gehad om alles goed te lezen. Behalve student politicologie is Saimir een fanatiek blogger. De afgelopen vijf jaar heeft hij onder de naam ‘Saimir B’ meer dan driehonderd artikelen geschreven. Deels over de problemen in Saint-Denis en over de arrogantie van bestuurders als Lavillier, maar vooral over de positie van de ongeveer twintigduizend Roma in Frankrijk en hoe de overheid hen, ondanks hun Franse nationaliteit, het land probeert uit te zetten, of beter gezegd: uit te pesten. Veel blogs gaan over intimidatie, het weigeren van vergunningen en het intrekken van subsidies. De toon van de stukken is scherp, maar nooit beledigend, laat staan bedreigend. Juli verleden jaar veranderde de toon. Omdat Saimirs familie al jaren in Hanul woonde, het kamp dat ontstond toen voor het WK Voetbal het Stade de France werd gebouwd, en Saimir als een van de weinigen studeert, werd hij – bijna als vanzelfsprekend – de woordvoerder van de bedreigde Roma-gemeenschap. Hij gaf interviews aan de pers en in zijn blogs probeerde hij met vlammende artikelen de autoriteiten die de legaliteit van het kamp betwistten, op andere gedachten te brengen. Er vond zelfs een gesprek op het gemeentehuis plaats met burgemeester Lavillier, waarna Saimir schreef dat hij ‘goede hoop’ had dat er een oplossing zou worden gevonden. Toen volgde op dinsdag 6 juli de ontruiming. Tijdens de onlusten die de dag daarna uitbraken, werd Radi dodelijk getroffen door een verdwaalde kogel. In de stukken die Saimir over de gebeurtenissen schreef, druipt het gif ervanaf. Jarre vraagt zich af hoe hij onder dergelijke omstandigheden zou reageren. Ondertussen zet hij zijn bril op en zoekt in de stapel naar het juiste papier. ‘Ik heb hier een fragment uit een blog van 14 juli van de verdachte,’ begint Jarre. ‘“Saimir B”…’ – hij kijkt de jongen aan die hem schijnbaar emotieloos aanstaart – ‘… Saimir Bezun dus, schrijft dat hij de dood van zijn broer Radi zal wreken.’

‘Moord,’ zegt Saimir op rustige toon. ‘Als u mij citeert moet u het wel correct doen.’

Jarre kijkt op het papier. ‘Inderdaad. U schreef dat u de “moord” op uw broer zou wreken. Wat bedoelde u daarmee?’

‘Dat lijkt me toch logisch. Ik…’

‘Daar bedoelde mijn cliënt mee,’ schiet de advocate te hulp, ‘dat er een diepgravend onderzoek moest worden ingesteld om de schutter te vinden.’

‘Dat onderzoek is er geweest…’

‘18.25 uur: Renoir is weer terug,’ haast Jarre zich te zeggen.

‘Na dit soort incidenten volgt altijd een onderzoek,’ gaat Renoir verder terwijl hij het dienblad op tafel zet. Hij schenkt water in voor de verdachte en de advocate, geeft Jarre zijn koffie en gaat naast hem zitten. ‘Voor zover ik me herinner was het zelfs een buitengewoon diepgravend onderzoek.’ Het cynische ondertoontje is weer terug.

Saimir schuift onrustig op zijn stoel heen en weer, waarop de advocate hem gebaart niets te zeggen. ‘Het probleem van dergelijke onderzoeken,’ zegt ze, ‘is dat ze intern zijn. Het is net als de slager die zijn eigen vlees keurt.’

‘Het ballistisch onderzoek heeft uitgewezen dat de kogel niet uit een dienstwapen kwam,’ zegt Renoir niet in het minst onder de indruk. ‘Bij de ontruiming van het kamp zijn wij echter op een hoop wapens gestuit. Het zou me dus niets verbazen als…’