Krijgsraad(113)
Sjenta slaat hem met een deegroller op het hoofd.
'Gregori Michailovitsj Antenyev, je bent een bezopen zwijn. Knoop je gulp dicht, er zijn dames bij! Je bent hier nu niet bij je rendieren!'
'Geef me wat te drinken,' grijnst hij wezenloos. Hij slaat de hele pul in één teug achterover, laat een geweldige boer en verslindt twee zoute haringen in één hap. Hij laat ze door zijn keel glijden als een ooievaar een kikker. Hij krabt zich op zijn hoofd en ontdekt tot zijn verbazing dat hij zijn pet op heeft.
'Towaritsjs,' schreeuwt hij met doordringende stem, 'waarom ben ik hier in functie?' Hij trekt zijn Nagan en zwaait ermee in het rond. Dan klinkt er een schot. De kogel schampt het oor van Michail en doorboort iemands bontmuts.
'Voorzichtig een beetje, kameraad commissaris,' zegt Michail waarschuwend, vermanend een vinger opstekend tegen Grigori.
'Jullie zijn onder arrest,' brult hij, zwaaiend met zijn pistool. 'Beken, stelletje duivels, dan kunnen we een groot proces houden! Ontkennen helpt niet! De NKVD weet alles en ziet alles!' Hij pakt een enorm brok varkensvlees van een schaal en propt het in zijn mond als een boer die hooi in zijn hooizolder perst. Zijn pistool valt in een pan soep. Als hij het er probeert uit te vissen, verbrandt hij zijn hand. Brullend danst hij op een been rond, verwoed op zijn hand blazend. 'Dat zal ik jullie betaald zetten,' gilt hij woest. 'Niemand kan ongestraft de hand van een polittroek verbranden! Jullie mogen er in de Goelag rustig over nadenken!' Zwaar laat hij zich in een stoel vallen en voelt zoveel medelijden met zichzelf, dat hij in huilen uitbarst. Hij veegt zijn voorhoofd af en ontdekt opnieuw dat hij zijn dienstpet op heeft. 'Jezus, ik ben in functie,' jankt hij. Dan richt hij een beschuldigende vinger op Sofija. 'Jij hebt weer eens onzin staan te brabbelen tegen die ikoon van jou, jij vrome heks! Wacht jij maar af! Dat zullen ze in de Goelag er wel bij je uitslaan, even gemakkelijk als een Tartaar een speenvarken de ballen afbijt!' Wankelend komt hij omhoog en struikelt meteen over de benen van Fjedor. 'De hele wereld is één grote bal stront!' kreunt hij vanaf de vloer.
Yorgi helpt hem op de been en drukt hem op de smalle houten bank naast de opgezette beer, waarmee hij een gesprek aanknoopt. 'Wie denk jij wel dat je bent?' zegt hij tegen de beer. 'De reet van de Sovjet-Unie, dát ben je!'
Hij stompt naar het dode monster en valt opnieuw. Een tijdlang blijft hij zo liggen, gemeen naar de beer starend die met glazige ogen terugstaart.
'Towaritsj, zegt hij dan met een gesmoord lachje, 'laten we een krijgsraad houden en wat lol trappen! Mag ik je een drankje aanbieden?' Als de beer hem geen antwoord geeft, probeert hij ernaar te schoppen. Hij mist en valt nu in zijn volle lengte op de grond. Weer staat hij uiterst moeizaam op. 'Tantetje Sjenta, een dubbele "Victorie" van "De rode engel"! De eerstkomende betaaldag zal ik je betalen!'
'Geen kijk op,' zegt Sjenta koel. 'Jij bent me al een heel jaarsalaris schuldig. Jij hebt iedere kopeke van je traktement verzopen – en wat kun je me als onderpand bieden? Nee, Grigori Antenyev, jij vormt een veel te groot risico. Als de Duitsers hier komen zullen ze jou met je groene pet als eerste opknopen. En volgens mij zijn ze al onderweg!'
'Dan zullen we wel met ze samenwerken,' zegt Grigori met een luchtig gebaar.
'Nou, jij bent een fraaie politieke commissaris,' merkt Sjenta spottend op.
'Geef me nou maar een drankje,' smeekt hij. 'Je wéét hoe hard ik vecht voor de victorie!'
'Dat is dan ook het verstandigste dat je kunt doen,' snuift Sjenta. 'Je weet best wat er met polittroeks gebeurt als jullie het verliezen!'
'Het zijn die joden,' zegt Grigori somber. 'Die verrekte haakneuzen zitten overal in Amerika om het vuurtje aan te stoken. Weet jij wat ze van plan zijn?' vraagt hij fluisterend.
'Jouw kop eraf hakken,' grijnst Sjenta, terwijl ze haar vleesmes als een guillotine op de tapkast laat neerkomen.
'Ja, dat hoort er ook bij,' geeft Grigori toe, voorzichtig aan zijn hals voelend. 'Ze hebben een monsterlijk plannetje uitgedacht!' Hij hikt verscheidene keren en drinkt de pul van Michail leeg, die bij vergissing onder zijn handbereik is blijven staan. 'Ze willen dat wij en de nazi's elkaar onderling afslachten. Ze sturen een nieuwe Kaiser Wilhelm naar Berlijn – en een nieuwe Tsaar Nicolaas naar Moskou, om een eind te maken aan het duizendjarige bewind van het volk!' Hikkend probeert hij nog een paar laatste druppels uit de lege bierpul te wringen. 'Ik zeg het je, ik krijg geheime boodschappen uit Moskou!' fluistert hij, proberend om een gewichtige indruk te maken. 'Nou, zul je bekennen of niet?' brult hij plotseling, met een beschuldigende wijsvinger naar Sjenta. 'Of geef je de voorkeur aan een derdegraads verhoor?'
'Ik dacht dat jij wilde poffen?' zegt Sjenta met samengeknepen oogjes.
'Jij bent me d'r een,' grijnst hij. 'Jij weet precies hoe je je zaakjes in de Sovjet-Unie moet regelen. De volgende keer dat ik een rapport stuur naar die zwijnen in Moermansk, om ze te vertellen hoe het er in ons dorpje voorstaat, zal ik jou voordragen voor Heldin van de Arbeid, dan mag je een groot feest voor ons geven. De aanklacht tegen jou wordt geseponeerd als een zootje overbodige onzin. Nou, hoe staat het met een klein drankje op de reutel?' Hij zet zijn boelovka af en smijt het hoofddeksel op de tapkast. 'Nu kunnen jullie weer zeggen waar je zin in hebt. Ik ben niet meer in functie.' Hij slaat de boelovka de kroeg door. 'Kom op, laten we verder gaan met kritiek leveren op die schurken in het Kremlin. En jij, juffrouw, bijt jij altijd je minnaars hun jongeheer af?' vraagt hij Tamara op de toon van een samenzweerder. Hij probeert een buiging voor haar te maken, maar valt met een doffe bons op de vloer, met zijn gezicht midden in een kwispedoor.