Stash volgde ieder woord dat de dokter zei met moeizaam bedwongen aandacht. Hij had geen dokter nodig om hem te vertellen dat Marguerite volmaakt was. Er volgde een kleine pauze, waarin Allard zijn woorden verzamelde voor wat hij vervolgens te zeggen had. Hij zuchtte diep, maar vastberaden.
'Daniëlle vertoonde heel weinig reactie op al deze proeven. Ik heb het onderzoek tweemaal herhaald met een tussenruimte van drie weken en er was geen verschil in de verkregen resultaten. Er is een schaarste aan bewegingen, ze huilt zelden, ze heeft haar hoofdje nog niet opgetild en ze is nog maar heel weinig aangekomen . . . wat wij groeiachterstand noemen.'
'groeiachterstand! U bedoelt dat ze een plant is!' Stash kon zich niet langer inhouden.
'Beslist niet, prins! Ze is pas negen weken en er is absoluut hoop dat haar lichaam, bij uitstekende verzorging, zich normaal zal ontwikkelen. Mocht ze in gewicht blijven toenemen in hetzelfde tempo als nu, hoe langzaam dat ook is, dan staat haar niets in de weg om een lichamelijk actief kind te worden. Ze is in geen enkel opzicht misvormd, alleen zwak, erg zwak.'
'En geestelijk?'
'Geestelijk? Geestelijk zal ze nooit normaal zijn. Dat hebben we van het begin af aan geweten.'
'Maar wat vertelt u me nu precies, dokter? Hoe ver wijkt ze van het normale af?'
'Ze zal geestelijk gestoord zijn, dat staat vast. In welke graad precies, kan ik op het ogenblik nog met geen mogelijkheid voorspellen. Wij kunnen bij uw dochtertje pas een intelligentietest uitvoeren als ze driejaar is en zelfs dan valt er waarschijnlijk geen definitief oordeel te geven — in dit soort gevallen zijn er zoveel variaties mogelijk, hoogheid, van licht tot matig of ernstig . . .' Dr. Allard hield abrupt op en verviel tot stilzwijgen.
'Zou het. . . een licht geval kunnen zijn?' dwong Stash zich tenslotte op zachte, ongelovige toon te vragen, en ieder aarzelend woord was als een bijtend zuur op zijn lippen.
'Hoogheid, er is ruimte voor allerlei speling; soms kunnen slechts enkele punten in het IQ. het verschil uitmaken tussen een kind dat nauwelijks iets aan kan leren en een kind dat bepaalde vaardigheden kan ontwikkelen — niemand kan voorspellen welke krachten aanwezig zijn.’'Spaar me die vage algemeenheden!' zei Stash nijdig. 'Wat is haar toekomst, verdomme!'
Er was even een kort stilzwijgen. Dr. Allard antwoordde tenslotte met de meest nauwkeurige informatie die hem ter beschikking stond.
'Het beste dat we kunnen hopen is, dat de kleine Daniëlle ergens op de grens van heel licht tot meer dan matig gestoord zal zijn, dat ze zichzelf tot op zekere hoogte kan verzorgen, dat ze sociale relaties kan vormen, dat ze eenvoudige zinnetjes kan zeggen — zoals dat van een vierjarig kind.’
'Een vierjarig kind — dokter, u spreekt nu over een kleuterschoolmentaliteit! En u noemt dat "gematigd" — ongeacht hoe oud ze wordt?'
'Hoogheid,' antwoordde de dokter die het probleem vierkant onder ogen zag, 'dat is waarschijnlijk het allerbeste resultaat dat u kunt verwachten. Gezien het zuurstofgebrek voor en tijdens de geboorte, het onvoldoende reageren op de proeven — de stuiptrekkingen — nee, meer kunnen wij onmogelijk verwachten.'
Men kon minutenlang een speld in de kamer horen vallen. Eindelijk zei Stash weer: 'En als u zich nu vergist, als ze ernstig gestoord is? Wat dan?'
'U moet geen moeilijkheden zoeken. In ieder geval zal het wel een kwestie van permanente verzorging zijn, ook in geval van matige gestoordheid. Bij ernstige gestoordheid wordt het een zeer groot probleem. Uiterste waakzaamheid is in alle gevallen noodzakelijk, het hele leven van het kind door. Als het kind eenmaal kan lopen, zal er altijd gevaar dreigen. Als de puberteit aanbreekt, verergeren de problemen. Vaak is een inrichting dan de enige uitkomst.'
'Als... als ze blijft leven, dokter, hoe lang kan ze dan hier in uw kliniek blijven?' vroeg Stash.
'Tot ze zwaar genoeg weegt om bij de anderen op de kinderafdeling te worden geplaatst; niet voordat ze vijf pond, acht ons weegt. Dat zal naar mijn mening een kwestie van een paar maanden zijn, als er geen complicaties optreden. Zolang ze nog in de couveuse ligt, blijft ze natuurlijk volledig onder onze verantwoordelijkheid, maar als ze groot genoeg wordt voor de kinderafdeling, kunnen wij haar niet langer hier houden. Op dat tijdstip moet u voorbereidingen treffen om haar thuis te nemen.'
Bij het woordje 'thuis' kwam er een harde trek op het gezicht van Stash. 'Dokter Allard, ik ben niet van plan om hier met mijn vrouw over te spreken voor ze sterker is.'
'Dat ben ik met u eens. Ik zou u zelfs willen aanraden voorlopig zeer voorzichtig te zijn. De prinses heeft geen van beide kinderen willen accepteren, maar ze heeft nu normaal contact met Marguerite gelegd en de prognose is uitstekend. Maar ze heeft een zware depressie gehad, en in zo'n geval moeten verdere schokken worden vermeden. Als de prinses blijft vooruitgaan, kunt u haar en Marguerite over een paar dagen mee naar huis nemen. Ik zal er voor zorgen dat ze Daniëlle niet ziet, voordat ze de moeilijkheden te boven is. De natuur zal het juiste tijdstip bepalen.'