‘Neem me niet kwalijk! Jij daar!’
Het gezicht dat naar haar toe werd gekeerd had rode, opgewonden vlekken en de ogen keken verschrikt.
‘I… ik bedoelde het niet zo. Heb mijn vervoersbewijs thuis laten liggen. Het zal niet weer gebeuren.’
Beate sloot haar ogen en vloekte in zichzelf. Ze knikte naar de agent dat hij verder met haar mee moest lopen. Toen ze zonder resultaat aan het eind van de wagon waren gekomen, riep ze naar de bestuurder dat hij de deuren moest opendoen en stapte naar buiten.
‘En?’ zei Katrine.
‘Verdwenen. Verhoor iedereen of ze hem hebben gezien. Over een uur zijn ze hem vergeten, als dat nu al niet het geval is. Hij is begin veertig, rond één meter tachtig lang en heeft blauwe ogen. Zijn ogen staan iets scheef, hij heeft bruin, kortgeknipt haar, hoge, opvallende jukbeenderen en smalle lippen. En kom niet aan de ruit waarop hij heeft geschreven. Verzamel vingerafdrukken en neem foto’s. Bjørn?’
‘Ja?’
‘Jij neemt alle haltes tussen hier en het Frogner-park, praat met mensen die daar in winkels werken, vraag of ze een persoon kennen die voldoet aan dat signalement. Als mensen zo vroeg op de ochtend een tram nemen, is dat vaak uit routine. Ze moeten naar werk, school, training, de vaste koffiebar.’
‘In dat geval krijgen we nog meer kansen,’ zei Katrine.
‘Ja, dus je moet voorzichtig zijn, Bjørn. Let erop dat je niet met iemand praat die hem mogelijk zou kunnen waarschuwen. Katrine, jij zorgt ervoor dat we wat mensen kunnen krijgen om morgenvroeg in de tram te zetten. Plus dat we de rest van de dag een paar man in de tram van hier tot aan het Frogner-park hebben, voor het geval Valentin dezelfde weg terug neemt. Oké?’
Terwijl Katrine en Bjørn naar de politiemensen liepen om de opdrachten te verdelen, liep Beate in de tram naar de plek waar ze hem had gezien. Er liepen strepen van de tekening in de condens. Het was een terugkerend patroon, ongeveer als een dambord. Een loodrechte streep werd gevolgd door een cirkel. Na een rij volgde een nieuwe, tot er een vierkante matrix was gevormd.
Het hoefde niet belangrijk te zijn.
Maar zoals Harry altijd zei: ‘Het is misschien niet belangrijk of relevant, maar het betekent altijd iets. En we beginnen te zoeken waar er licht is, waar we iets zien.’
Beate pakte haar mobieltje en nam een foto van het raam. Bedacht iets.
‘Katrine! Kom eens.’
Katrine hoorde haar en liet de briefing over aan Bjørn.
‘Hoe ging het vannacht?’
‘Goed,’ zei Katrine. ‘Ik heb vanmorgen het stukje kauwgum ingeleverd voor een dna-analyse, met een dossiernummer van een niet-opgeloste verkrachtingszaak. Ze geven voorrang aan de politiemoorden, maar ze hebben beloofd er zo snel mogelijk naar te kijken.’
Beate knikte nadenkend. Wreef met haar hand over haar gezicht. ‘Hoe snel is snel? We kunnen niet stilzwijgend toestaan dat iets wat het dna van de moordenaar kan bevatten achter in de rij komt alleen maar omdat wij de eer en glorie voor onszelf willen houden.’
Katrine zette een hand op haar heup en tuurde naar Bjørn, die naar de politiemensen gebaarde: ‘Ik ken een van de dames die daar werkt,’ loog ze. ‘Ik zal haar bellen en er druk achter zetten.’
Beate keek haar aan. Aarzelde en knikte.
‘En je bent er zeker van dat je niet gewoon wilde dat het Valentin Gjertsen was?’ vroeg Ståle Aune. Hij was bij het raam gaan staan en staarde naar de drukke straat onder zijn kantoor. Naar de mensen die gehaast heen en weer liepen. Naar de mensen die Valentin Gjertsen konden zijn. ‘Hallucinaties zijn een bekend verschijnsel bij slaapgebrek. Hoeveel uur heb je geslapen de laatste achtenveertig uur?’
‘Ik zal het natellen,’ antwoordde Beate Lønn op zo’n manier dat Ståle begreep dat ze het niet hoefde te doen. ‘Ik heb je gebeld omdat hij iets heeft getekend op de binnenkant van het raam. Heb je mijn sms’je gekregen?’
‘Ja,’ zei Aune. Hij was net begonnen aan het volgende consult toen het sms’je van Beate oplichtte vanuit de opengetrokken la van zijn bureau.
bekijk sms. haast. ik bel.
En hij had een haast pervers gevoel gehad toen hij recht in het verblufte gezicht van Paul Stavnes keek en had gezegd dat hij dit telefoontje moest nemen. Die had het onderschrift op zijn gezicht zien verschijnen: dit is veel belangrijker dan dat zieke gezeik van jou.
‘Je hebt me een keer verteld dat jullie psychologen de krabbels van sociopaten kunnen analyseren en daarmee iets kunnen zeggen over hun onderbewuste.’
‘Tja, wat ik heb gezegd is dat er een methode aan de universiteit van Granada in Spanje is ontwikkeld waarmee iets gezegd kan worden over een psychopathologische persoonlijkheidsstoornis. Maar dan krijgt het individu opdracht wat hij moet tekenen. En dit ziet er meer uit als een schrijfsel dan een tekening,’ zei Ståle.