‘Wat is er dan gebeurd?’ vroeg Björk.
‘Ik geef er de voorkeur aan dat niet over de telefoon te bespreken’, antwoordde Wallander.
‘Je denkt toch zeker niet dat onze telefoons worden afgeluisterd?’ vroeg Björk verbaasd. ‘Een beetje grenzen aan je fantasie mogen er toch wel zijn.’
‘Dat is het niet’, zei Wallander, ook al schoot het even door hem heen dat hij die mogelijkheid over het hoofd had gezien. Nu was het echter te laat om daar iets aan te doen. Hij had aan Per Åkeson al over de telefoon verteld waar het vanaf dit moment om zou gaan.
‘Ik wil je even spreken voordat het rechercheteam bijeenkomt’, zei hij.
‘Over een halfuur is prima’, zei Björk. ‘Ik begrijp alleen niet waarom je zo geheimzinnig doet.’
‘Ik doe niet geheimzinnig’, zei Wallander. ‘Maar soms is het beter om elkaar te zien wanneer je moet praten.’
‘Het klinkt werkelijk heel dramatisch’, zei Björk. ‘Ik vraag me af of we ook geen contact zouden moeten opnemen met Åkeson.’
‘Dat heb ik al gedaan’, antwoordde Wallander. ‘Tot over een halfuur op jouw kamer.’
Voordat Wallander de deur van Björks kantoor binnenstapte, had hij een ogenblik in zijn auto buiten bij het politiebureau gezeten om zijn gedachten te ordenen. Heel even had hij geaarzeld en gedacht dat hij het allemaal kon laten rusten, dat iets anders belangrijker was. Maar hij besefte dat hij Björk duidelijk moest maken dat wat er was gebeurd, niet nog een keer mocht voorkomen. Dat zou onvermijdelijk leiden tot een vertrouwenscrisis die niet meer te herstellen zou zijn zonder dat Wallander zijn functie verliet.
Hij zat in zijn auto te denken hoe snel het allemaal gegaan was. Nauwelijks meer dan een week geleden had hij nog tussen de duinen op Skagen rondgelopen en zich voorbereid op het afscheid van zijn leven als politieman. Nu had hij het stellige gevoel dat hij zijn functie en zijn integriteit als politieman moest verdedigen. Hij moest ook heel binnenkort over dit alles aan Baiba in Riga schrijven.
Zou zij begrijpen waarom alles veranderd was?
Begreep hij het zelf eigenlijk wel?
Hij ging in Björks kamer op de bank voor bezoekers zitten.
‘Wat is er nou gebeurd?’ vroeg Björk.
‘Voordat ik op het onderzoek inga, is er nog iets anders dat ik wil aansnijden’, zei Wallander, en hij merkte dat zijn stem onzeker klonk.
‘Je hebt toch zeker niet weer besloten dat je ermee ophoudt?’ vroeg Björk met een bezorgde blik.
‘Nee’, antwoordde Wallander. ‘Ik wil weten waarom jij naar kasteel Farnholm hebt gebeld om van tevoren door te geven dat de politie van Ystad contact met hen zou opnemen in verband met het moordonderzoek. Ik wil weten waarom je mij of de anderen niet hebt gezegd dat je had gebeld.’
Wallander zag dat Björk in verlegenheid raakte, maar ook geïrriteerd werd.
‘Alfred Harderberg is een belangrijk persoon in onze samenleving’, zei Björk. ‘Hij wordt niet verdacht van een criminele daad. Het was pure beleefdheid van mijn kant. Mag ik vragen hoe het komt dat jij van dat telefoongesprek af weet?’
‘Ze waren een beetje te goed voorbereid toen ik kwam’, zei Wallander.
‘Ik kan dat niet als iets negatiefs zien’, zei Björk. ‘Onder de huidige omstandigheden.’
‘Toch was het ongepast’, zei Wallander. ‘Ongepast op meer dan één manier. Bovendien kunnen zulke gebeurtenissen tot een slechte sfeer in het rechercheteam leiden. Daar zijn we van openheid afhankelijk.’
‘Ik moet zeggen dat ik het moeilijk kan accepteren dat jij het met mij over openheid hebt’, antwoordde Björk, die nu niet langer verborgen hield dat hij kwaad was.
‘Mijn tekortkomingen zijn geen excuus voor anderen om hetzelfde te doen’, zei Wallander. ‘In elk geval niet voor mijn baas.’
Björk stond verontwaardigd op uit zijn stoel.
‘Ik wens absoluut niet op deze manier te worden toegesproken’, zei hij met een rood gezicht. ‘Het was puur uit beleefdheid, niets anders. Onder de heersende omstandigheden, een routinegesprek, kon het geen nadelige invloed hebben.’
‘Die omstandigheden heersen niet meer’, zei Wallander, die besefte dat hij niet verder zou komen. Nu was het juist van belang dat hij Björk zo snel mogelijk op de hoogte bracht van datgene wat de hele situatie veranderd had.
Björk keek hem aan; hij was nog steeds niet weer gaan zitten.
‘Verklaar je nader’, zei hij. ‘Ik begrijp niet wat je bedoelt.’
‘Er is informatie naar voren gekomen die erop wijst dat Alfred Harderberg degene kan zijn die achter alles zit wat er is gebeurd’, zei Wallander. ‘Dan moet je toch in alle redelijkheid toegeven dat de heersende omstandigheden behoorlijk dramatisch veranderd zijn.’