De Dood is zo nabij dat we het gevoel hebben dat hij ons al in de klauwen heeft. Er wordt schnapps verstrekt: voor iedereen een dop van een veldfles vol. Sectie 2 krijgt een halve dop meer.
'Je snapt wel wat dat betekent,' grijnst Porta onheilspellend. 'Ze geven je geen rantsoen schnapps omdat je zulke mooie ogen hebt. Dit is de beroemde laatste borrel!' Hij giet de brandende vloeistof in één teug naar binnen.
'Heldenzeik!' grijnst Tiny. 'Nog een paar pintjes van dat giechelwater en ik trek eropuit voor een IJzeren Kruis met niet meer dan een komkommer en een tafelmes.'
'Nom de Dieu, het zal vermoedelijk wel een houten kruis worden,' glimlacht de Legionair, terwijl hij Tiny zijn schnapps-rantsoen aanreikt. Hij is mohammedaan en raakt nooit een druppel sterke drank aan.
'Gestookt van aardappelen en geschikt om er de aardappelen mee af te gieten,' kankert de Ouwe, proberend zijn met zilver ingelegde pijp aan te steken.
'C'est la guerre – zo is de oorlog,' zucht de Legionair. Hij propt wat tabak in een stukje bijbelpapier en rolt er een soort sigaret uit.
'Geef ons een trekje,' bedelt Tiny.
Zwijgend overhandigt de Legionair hem de geknikte sigaret.
Die hele nacht banen we ons worstelend een weg tegen een huilende poolstorm in. De sneeuw wervelt zo dicht om ons heen dat we niet meer kunnen zien dan de man voor ons. Dat is een voordeeltje. Het betekent dat de Russen de grootste moeite zullen hebben ons te vinden. Zo nu en dan horen we ze achter ons.
'Ze zijn zo zeker van ons, dat die gele apen niet eens moeite doen om zichzelf te verstoppen,' zegt Porta mismoedig.
'Is er nog steeds iemand hier die in de Eindoverwinning gelooft?' vraagt Tiny met een brede grijns.
'Alleen Adolf en zijn trouwe Unteroffizier Julius Heide,' lacht Porta met die typisch Berlijnse lach van hem.
'Waaróm zijn we die oorlog eigenlijk begonnen?' vraagt Tiny zich hardop af. 'Wat hebben ze in Rusland dan wel dat iemand anders zou willen hebben?'
'Alleen om ervoor te zorgen dat Adolf de Grote Veldheer kan worden,' antwoordt Porta. 'Al die schijtluizen, die bovenop de stronthoop zijn gekropen moesten zo nodig een oorlog om zichzelf onsterfelijk te maken.'
'Luister goed, jullie!' Van achter het sneeuwgordijn horen we de stem van Heide. 'Defaitisten worden opgeknoopt!'
'En zulke verwrongen misgeboorten als jij stoppen ze in kooien,' brult Tiny schor terug.
Pas laat op de volgende dag laat de overste halthouden. De gevechtseenheid kan eenvoudig niet meer. Vele leden van de groep zijn achtergelaten in de sneeuw om dood te vriezen.
Onze rantsoenen zijn op. Er zijn er nog maar een paar, zoals Porta, die nog enkele kruimels over hebben. Hij kauwt op een bevroren korst, het restant van een Fins legerbrood.
'Hebben jullie honger?' vraagt hij, de laatste hap in zijn mond stoppend.
'Verrekt zwijn,' snauwt de Ouwe.
'Heeft iemand nog een druppeltje wodka?' bedelt Gregor smekend. Zijn gezicht is donkerblauw verkleurd en is na Heides operatie enorm opgezwollen.
'Je hebt met die stomme neus van je zeker ook je verstand verloren?' roept Tiny spottend.
'Wodka!' zegt Porta. 'Het is al zo lang geleden dat we een druppel van die Russische zeik hebben geproefd dat ik me de smaak niet eens meer kan herinneren.'
'Ik zou wel een gepensioneerde Valenciaanse hoer kunnen opvreten,' verzekert Barcelona. 'Ik heb sinds ik in dat Spaanse gevangenkamp heb gezeten niet meer zo'n honger gehad.'
Porta en de Legionair beginnen erover te debatteren hoeveel jeneverbessen er precies in een wildsaus horen.
'Zes, volgens mij,' zegt Porta met het air van een ingewijde.
'Impossible,' verwerpt de Legionair zijn suggestie, 'maar doe wat je niet laten kunt. Als je er maar zes bessen indoet zou ik die saus niet eens willen proeven. Ze zou stinken als de hel. Het is ook van belang de juiste soort schaal te gebruiken,' vervolgt hij. 'Als je een echte saus voor hertebout wilt maken kun je niet zó maar een gewone schaal nemen.'
'Dat is waar, je moet een antieke nemen,' stemt Porta toe. 'Het liefst eentje van koper, die zijn het beste. Toen ik in Napels was tikte ik er een op de kop die de opperkok van Julius Caesar nog had gebruikt om bouillabaisse voor die spaghetti-keizer in te koken.'
'Je moet maar eens een uitstapje maken naar Marseille en daar de koningin onder de soepen proeven: Germiny à l'Oseille,' stelt de Legionair hem voor. 'Daarna zou ik Pigeon à la Moscovite adviseren, met Champignons Polonaises en Sálade Beatrice.'
'Ik heb eens bij een knaap gedineerd die, God-zal-ons-bewaren, vergeten was truffels in zijn Perigourdin te doen, zegt Porta. 'Hij woonde op de Gendarmenmarkt en vierde zijn vrijlating uit de Moabitt-gevangenis. Feitelijk hadden we verwacht een wrak van een kerel aan te treffen. Hij had vijf jaar in de cel gezeten, dus we konden weinig anders verwachten, niet waar? Sommige mensen zijn voorgoed gekraakt na een kort verblijf in het donker, maar deze knaap was zo levenslustig als wat en zo gezond dat het gewoonweg onbehoorlijk leek. Maar het ergste wat iemand volgens mij kan doen is te laat komen voor een etentje. Je ruïneert een maaltijd als je haastig de soep en de vis naar binnen moet schrokken om de anderen in te halen.'