Zo zat ze nog toen het donker werd over die landtong die ooit door een koning vervloekt was.
30 | De ineenstorting
29 juni 2008
Ergens had ik altijd gedacht dat Susanne de eerste van de kinderen uit de Olifantjeskamer zou zijn, die onder de druk zou instorten – waarna ze alles zou prijsgeven waar niemand iets vanaf mocht weten.
Ik had moeten weten dat haar verleden haar gehard had tegen veel grotere belastingen. En ik had moeten beseffen dat de ineenstorting vanuit een heel andere kant zou komen – en veel sneller dan dat iemand zou kunnen reageren.
*
Er was geen enkel gezicht in de zaal dat niet lachte, en de meeste glimlachen leken breder dan ooit – zelfs al hadden ze logischerwijze gecraqueleerd moeten zijn in nerveuze grimassen of iets wat nog erger was.
Meer dan duizend mensen – managers, technici, journalisten en beroemdheden – stonden schouder aan schouder in Channel dk’s immense gala-feestzaal onder in De Grote Sigaar, en halverwege de middag, toen de opwinding zijn hoogtepunt bereikte, was er nauwelijks ruimte om het glas te heffen – in reactie op een van de vele aansporingen om te toosten en nogmaals te toosten – zo dicht stonden de joelende feestgangers op elkaar. Meer dan een had champagne op zijn buurman gemorst zonder dat dat de glimlachen minder deed worden, en de Professor had het geheel ingeleid met het voorlezen van een telegram dat hij enkele minuten tevoren rechtstreeks van het ministerie van Algemene Zaken had ontvangen: Ik wil Channel dk heel veel succes wensen voor de komende jaren, had de stervende, maar onverwoestbare regeringsleider vanuit zijn ziekbed geschreven – en de woorden waren misschien wat gewoontjes en fantasieloos geweest, zodat ze niet echt overtuigend klonken, maar zelfs dat had de uitgelaten stemming niet kunnen drukken. De Professor had aangedrongen op een markante viering van het geslaagde verloop van de landelijke Roadshow, die de Denen had verenigd ten aanzien van de nieuwe visionaire concepten van het televisiestation, zodat iedereen met eigen ogen kon zien hoe geweldig het ging.
Peter Trøst Jørgensen stond zo ver mogelijk achter in de zaal, en probeerde de verrukte kreten die de man op het podium begroetten te negeren. Hij knikte zo beleefd mogelijk naar de weldoeners die om hem heen dromden; in een groep van speciale vip-gasten stond zijn ex-vrouw – zijn tweede – die na slechts drie maanden huwelijk de vereniging ‘Vrouwen van beroemde mannen’ had opgericht. Hij wist niet of die nog steeds bestond.
Zelfs met het uitzicht op een in gala geklede Professor in zijn meest optimale feeststemming twijfelde Peter Trøst er niet aan dat zijn hoogste baas van plan was hem te ontslaan vanwege het schandaal rond de Kongslund-affaire. Uiteraard zou hij daar nog een paar maanden mee wachten – na de succesvolle afronding van de Roadshow-tournee, waar Peter de absolute hoofdattractie was geweest – maar daar bestond geen twijfel over. Aanvankelijk zou de beschadigde tv-ster steeds meer van het scherm, de belangrijkste functies en het contact met de pers worden weggehouden. Dan zou de Professor met veel trompetgeschal een nieuwe ster lanceren, en nog voordat de mensen zouden kunnen protesteren of zelfs maar van hun stoel opstaan, zou de oude ster vergeten zijn. Dat was hoe de wereld – aan beide kanten van het scherm – in elkaar stak.
De waarheid was dat het eens zo succesvolle tv-station aan de rand van een faillissement stond – en toch stonden ze in de zaal te toosten en te glimlachen – en sommigen zouden tot middernacht dansen op en meezingen met de grote bigband van Channel dk, alsof er niets aan de hand was.
Toen liep de Professor naar het spreekgestoelte – met zijn geliefde pijp in zijn rechterhand – en hield de merkwaardigste toespraak uit de korte geschiedenis van de tv-zender: ‘Twijfel,’ zei hij. ‘Twijfel draait mensen en tv-stations de nek om. Het is het enige gat in het pantser van de evolutie dat van enige betekenis is. Een gebrek aan eigenwaarde is de beschadiging die de meeste mensen oplopen in het proces dat we jeugd noemen – voordat ze überhaupt kunnen protesteren – en dat is absoluut de gevaarlijkste ziekte onder ons.’ Op dat moment begonnen de mensen zich al te verwonderen. De pijp stak recht uit zijn baard en wipte op en neer bij de woorden, terwijl de vonkjes zo nu en dan opzij waaiden. ‘De belangrijkste jaren laten we over aan volledig willekeurige en vaak onberekenbare mensen – onze ouders – met heel hun oncontroleerbare inferno aan emotionele uitvallen en trauma’s uit hun eigen kindertijd en daarom groeien we allemaal op tot misvormde, onaangepaste, half afgewerkte schepsels met al die innerlijke twijfel die ons tot aan het einde van ons leven achtervolgt.’
Het laatste woord eindigde in een hoestbui die zijn borstkas deed klapperen via de geluidsinstallatie, en Peter Trøst vroeg zich af of de Professor dronken of slechts aangeschoten het spreekgestoelte had betreden.