‘Kijken wat er overblijft,’ zei hij. ‘Als iemand overlijdt.’
‘En?’
‘Dat is veel. En toch weer niet. Søs heeft gezegd wat zij wilde hebben en morgen komt een of andere kerel om de inboedel op te kopen. Hij heeft gezegd dat hij vijftigduizend kroon wil betalen voor de gehele inboedel. Hij zal naderhand ook schoonmaken. Het is… is…’ Harry kon het woord niet vinden.
‘Ik weet het,’ zei ze. ‘Zo was het voor mij ook toen vader overleed. Zijn spullen die zo belangrijk waren geweest, zo onmisbaar, die verloren eigenlijk hun betekenis. Het leek of hij alleen er waarde aan had gegeven.’
‘Of misschien zijn wij het, de achterblijvers, die vinden dat we moeten opruimen. Verbranden. Een nieuwe start maken.’ Harry liep de keuken in. Keek naar de foto die hij op het keukenkastje had gehangen. Genomen in de Sofies gate. Van Oleg en Rakel.
‘Ik hoop dat jullie goed afscheid hebben kunnen nemen,’ zei Rakel. ‘Afscheid is belangrijk. Vooral voor degene die niet vertrekt.’
‘Ik weet het niet,’ zei Harry. ‘We hebben nooit echt kunnen praten, hij en ik. Ik heb hem in de steek gelaten.’
‘Hoe dan?’
‘Hij heeft me om euthanasie gevraagd. Ik heb dat geweigerd.’
Het was een poosje stil. Harry luisterde naar de achtergrondgeluiden. Geluiden van een vliegveld.
Toen was haar stem er weer: ‘Vind je dat je dat had moeten doen?’
‘Ja,’ zei Harry. ‘Dat vind ik. Dat vind ik nu.’
‘Denk er niet meer aan. Het is te laat.’
‘Is dat zo?’
‘Ja, Harry. Het is te laat.’
Ze zwegen weer. Harry hoorde een nasale stem aankondigen dat het boarding-time was voor de vlucht naar Amsterdam.
‘Dus je wilde hem niet zien?’
‘Ik kan het niet, Harry. Kennelijk ben ik ook een slecht mens.’
‘De volgende keer moeten we proberen een beter mens te zijn.’
Hij kon horen dat ze glimlachte. ‘Kunnen we dat?’
‘Het is nooit te laat om het te proberen. Kun je Oleg de groeten van me doen en dat tegen hem zeggen?’
‘Harry…’
‘Ja?’
‘Niets.’
Harry bleef uit het keukenraam staan kijken toen ze had opgehangen.
Toen liep hij de trap op en begon in te pakken.
De arts stond Harry op te wachten toen hij van het toilet kwam. Ze liepen het laatste stukje door de gang naar de gevangenisbewaker.
‘Zijn toestand is stabiel,’ zei ze. ‘Misschien dat we hem terugsturen naar de gevangenis. Wat is deze keer de reden van het bezoek?’
‘Ik wil hem bedanken voor zijn hulp bij een zaak. En hem het antwoord geven op een verzoek.’