‘Hoe kómt die Spiegel daarop?’
‘Het is mij ook een raadsel. Blijkbaar heeft ze uit de feiten een mogelijke verklaring verzonnen.’
‘Feiten? Hersenspinsels, zul je bedoelen.’
Viktor hoorde iemand luid toeteren en vermoedde dat Kai niet handsfree zat te bellen op de snelweg naar de stad.
‘Ja. Ze zei dat er in het weekendhuis iets gebeurd moest zijn, iets wat een verpletterend effect op Josy had gehad…’
‘Charlotte,’ verbeterde Kai.
‘Ja, dat bedoel ik. Maar laten we nou eens aannemen dat het werkelijk om mijn dochter gaat. Dan heeft Josephine in die blokhut iets verschrikkelijks meegemaakt. Iets kwaadaardigs. Dat zou de verklaring zijn.’
‘Wat dan? Dat iemand haar daar vergiftigd heeft?’
‘Ja.’
‘En wie dan, als ik vragen mag?’
‘Josy.’
‘Zeg dat nog eens.’
Het geruis in Viktors telefoon nam af. Blijkbaar had Kai eindelijk zijn auto in de berm gezet.
‘Josy zelf. Ze heeft zichzelf vergiftigd. Dat is de strekking van Anna’s verhaal. Die ervaring moet zo verschrikkelijk zijn geweest dat ze besloot zelfmoord te plegen met vergif. Sluipend en met kleine doses, in de loop van een aantal maanden, zodat de artsen niet begrepen wat er aan de hand was.’
‘Wacht nou eens even. Wat zeg je daar? Waaróm, in vredesnaam?’
‘Je bent geen psychiater, maar misschien heb je weleens gehoord van het Münchhausen-syndroom?’
‘Dat zijn toch pathologische leugenaars?’
‘Bijna. Een Münchhausen-patiënt is iemand die zichzelf kwaad doet om de aandacht van anderen te krijgen omdat hij heeft geleerd dat mensen zich meer om hem bekommeren als hij ziek is.’
‘En zichzelf daarom vergiftigt? Zodat hij bezoek aan zijn ziekbed krijgt?’
‘Bezoek dat cadeautjes en lekker eten brengt en de patiënt vertroetelt en beklaagt. Precies.’
‘Dat is geschift.’
‘Zulke mensen zijn heel ziek en ongelooflijk lastig te behandelen, omdat Münchhausen-patiënten ook heel goed acteren. Ze kunnen geloofwaardig de vreselijkste ziekten simuleren, zodat zelfs de beste artsen en psychologen er nog intrappen. In plaats van hun ware ziekte, dus hun psychische stoornis, worden meestal hun schijnsymptomen behandeld. Of hun werkelijke verschijnselen, als ze bijvoorbeeld een verdelgingsmiddel hebben gedronken om hun verhaal over een chronische maagzweer geloofwaardiger te maken.’
‘Wacht nou eens even… je gelooft toch zelf niet dat je eigen dochter… Man, ze was pas elf toen ze ziek werd!’
‘Of zichzelf vergiftigde. Ik weet zelf niet meer wat ik denken moet. Ik klamp me nu vast aan het fantastische verhaal van een psychisch gestoorde vrouw. Zoals je ziet, ben ik bereid elke verklaring te geloven zolang die maar wat licht op dit donkere hoofdstuk van mijn leven werpt. En ja… het zou een antwoord kunnen zijn. Het eerste antwoord zelfs, hoe gruwelijk het ook is.’
‘Goed. Laten we even vergeten dat het allemaal waanzin is wat wij hier doen.’
Kai had zijn auto weer het verkeer in geloodst.
‘Stel dat die Anna het werkelijk over Josy heeft. En stel dat ze gelijk heeft en dat je dochter zichzelf zou hebben vergiftigd. Dan vraag ik je nu: waarméé? En vertel me nou niet dat een meisje van twaalf zou weten welk middel je moet nemen om zo subtiel zelfmoord te plegen dat het bijna een jaar duurt en dat geen arts erachter komt.’
‘Ik weet het ook niet. Maar luister. Het maakt mij niets uit of Anna’s verhaal woord voor woord klopt en ergens op slaat. Ik wil alleen maar weten of ze op de een of andere manier iets met Josy’s verdwijning te maken heeft. En ik vraag je opnieuw om dat uit te zoeken.’
‘Oké, ik wil je wel helpen. Vooral omdat ik ook iets vreemds heb meegemaakt.’
‘De video’s?’ Viktor voelde het zweet over zijn rug lopen – van angst of door de griep, dat wist hij niet.
‘Ja. Ik heb gedaan wat je vroeg en de opnamen van de bewakingscamera bij jou thuis uit de kluis gehaald. Hou je vast.’
‘Waren ze verdwenen?’
‘Nee. Maar de cd-roms van de eerste week zijn allemaal gewist.’
‘Dat kan niet. Ze waren beschermd tegen overschrijven, dus kun je ze niet wissen. Alleen vernietigen.’
‘Toch is het zo. Ik heb ze gisteren uit de kluis gehaald en ze vanochtend zelf bekeken. Er staat niets op.’
‘Op geen enkele?’
‘Jawel. Dat is juist het vreemde. Alleen de beelden van die eerste week zijn gewist. Ik ben net nog even naar je huis gereden om te zien of ik misschien een stel kopieën over het hoofd had gezien.’
Viktor was bang om tegen de grond te gaan en greep zich aan de schoorsteenmantel vast. ‘En? Wat leid je daaruit af?’ vroeg hij aan de detective. ‘Denk je nog altijd dat er geen verband is? Dat het allemaal toeval moet zijn?’