'De auteurs van deze boeken vertellen in principe hetzelfde verhaal, maar uit telkens verschillende perspectieven.' De Conservator balt zijn vuist. 'Ze bewerkten de stof vanuit diverse politieke en religieuze opvattingen in een poging om elkaar en de vorige versie te corrigeren.'
'Ironisch genoeg zijn al die afzonderlijke, tegenstrijdige beschrijvingen samengevoegd tot één geheel', zegt Beatriz.
Iets verderop, in de vleugel van de bedienden, gaat in een kamer het licht uit.
'Gebaseerd op hun kennis over theologie, geschiedenis, politiek en taalwetenschap hebben theologen alle verzen in de boeken van Mozes van elkaar geknipt en vervolgens getracht ze in hun veronderstelde verbanden aan elkaar te lijmen', zegt de Conservator. 'Tijdens dat proces zijn de theologen tot de conclusie gekomen dat de boeken van Mozes uit meer en complexere bronnen dan de JEPD bestaan.'
'Dus wie schreven de boeken van Mozes?' vraag ik.
6
Mijn mobieltje gaat.
Eerst besluit ik het te negeren. Ik ben geen slaaf van mijn telefoon. En ik ben nieuwsgierig naar Mozes. Dan realiseer ik me dat alleen mensen die me echt te pakken willen krijgen dit nummer hebben.
Het is professor Llyleworth. Hij klinkt opgewonden. De SIS heeft wat speurwerk verricht. Een zekere Jammal Abd-al-Aziz - Hassan - zit aan boord van een vliegtuig van American Airlines dat over een uurtje van Miami naar Santo Domingo vliegt.
'Hoe weet hij dat ik hier ben?' Ik praat hakkelend.
'Het inlichtingensysteem van de sjeik staat voor niets.'
'Wat moet ik doen?'
'Blijf daar. Dat is het veiligst.'
'Veiligst? Als Hassan onderweg is?'
'Ik heb al met Esteban Rodriquez gesproken. De beveiliging van het Miércolespaleis zal worden versterkt en de bewaking verscherpt.'
Ik vertel de Conservator en Beatriz over Hassan. Ze zijn het met de professor eens dat vluchten gevaarlijker lijkt dan blijven.
'Hij vindt je toch', zegt Beatriz. 'Hier ben je tenminste veilig.'
Ik staar naar het grote donkere park.
'Dat zit zo vol met alarmsystemen', zegt de Conservator, 'dat een indringer allang ontdekt is voor hij kans ziet om over het hek heen te klimmen.'
7
'Terug naar de boeken van Mozes', zeg ik en ik leeg mijn wijnglas in één teug. 'Wie hebben ze geschreven?'
Beatriz schenkt mijn glas weer vol. 'De theologen gaan uit van minstens vier hoofdbronnen, maar in werkelijkheid zijn het er veel meer', zegt ze.
'De jahwist - die consequent de naam Jahwe voor God gebruikt - is de meest vooraanstaande onder de theologen van het Oude Testament en literaire meesters', zegt de Conservator. 'Hij leefde ongeveer negenhonderd jaar voor Christus en was verantwoordelijk voor de basisstructuur en het geniale raamwerk van de boeken van Mozes. Hij gaf de mythes en verhalen uit de Oudheid een nieuwe, epische vorm en een theologisch doel. Het perspectief van de jahwist, zijn vertelkunst, woordkeuze, literaire stijl en religieuze inzichten tonen aan dat hij uit Judea komt. Al zijn helden komen uit Judea. Waarschijnlijk was hij schrijver aan het hof in Jeruzalem, misschien aan het hof van koning Salomo.'
'De elohist - die God met Elohim en niet met Jahwe aanspreekt - schreef honderd jaar later het Israëlitische antwoord op de jahwist', gaat Beatriz verder. 'De helden van de elohist waren Israëlieten, geen inwoners van Judea. Hij verving het Judea-perspectief door dat van de Israëlieten.'
'De priesterbron', zegt de Conservator, 'is een groep priesters uit Judea uit de tijd dat de tweede tempel werd gebouwd; vijfhonderd jaar voor Christus en nog voor dat Jeruzalem in Babylonische handen viel. Ook de priesters hadden hun eigen theologische en politieke agenda.'
'Deuteronomium, het vijfde boek van Mozes, werd in de zevende eeuw voor Christus geschreven', vertelt Beatriz. 'Veel mensen gaan ervan uit dat Deuteronomium door dezelfde Jeremia is geschreven als het boek van Jeremia in het Oude Testament.'
Ergens in het paleis slaat een deur. De Conservator zwijgt. Esteban Rodriquez staat in de terrasdeur. 'Zitten jullie hier', zegt hij buiten adem en hij kijkt me aan. 'Heb je het gehoord?'
'Professor Llyleworth heeft zojuist gebeld.'
'We hebben de bewaking van het paleis verscherpt. We hebben meer bewakers opgeroepen en de bewaking bij het park uitgebreid.'
'Bedankt. Het spijt me echt dat ik jullie al dit extra werk bezorg. Als het beter is dat ik vertrek dan 'Geen sprake van!' Zijn blik gaat van Beatriz naar de wijnfles. 'Goed. Ik zal jullie niet verder storen. Ik ga de politiecommissaris bellen.'
Beatriz leunt naar me toe en klopt op mijn hand. 'Het komt goed', fluistert ze.
Als de Conservator hoort dat Esteban de deur naar de corridor achter zich heeft dichtgedaan, gaat hij verder: 'Ironisch genoeg werden al die tegenstrijdige versies samengevoegd tot één geheel.
Je zou het kunnen vergelijken met een heftige polemiek in een krant waarbij de artikelen losgeknipt worden en vervolgens weer aan elkaar geplakt tot een samenhangend artikel dat ogenschijnlijk één standpunt verdedigt. De boeken werden één tekst met een grote autoriteit waarin het Noordrijk en het Zuidrijk, Judea en Israël, op religieus, politiek en sociaal gebied waren samengevoegd.'